استاد و شاگرد وظایف و حقوق متعددی بر گردن یکدیگر دارندکه می توان آنها را به دو قسمت تقسیم کرد:
1- وظایف معلم نسبت به شاگرد که شامل وظایف اخلاقی تربیتی و وظایف علمی آموزشی است. 2- وظایف شاگرد نسبت به معلم و استاد.
در این جا به وظایف شاگرد نسبت به معلم و استاد اشاره داریم.
1.ارج نهادن به استاد و تجلیل از مقام علم و دانش. 2.تواضع و فروتنی در برابر استاد.3.دوری کردن از صحبت آمرانه با استاد.4.با احترام یادکردن از استاد.5.سرمشق گرفتن از استاد. 6.سپاسگزاری از ارشاد و هشدار های استاد.7.تحمل تندی های احتمالی استاد.8.در انتظار استاد و شرفیابی به محضر او. 9. عدم ایجاد مزاحمت برای اشتغالات استاد. 10.آراستن و پیراستن برون و درون به هنگام ورود بر استاد. 11.عدم تحمیل وقت تدریس بر استاد.12.عدم مزاحمت برای استراحت استاد 13.نشستن با نزاکت و ادب در محضر استاد.14.مراقبت از حالات و رفتار خود در محضر استاد.15.تنظیم صدا و گفتار و تلطیف آن در محضر استاد 16.جبران و تدارک کمبودهای سخن استاد با اشارات لطیف. 17.پیشی نگرفتن شاگرد به پاسخ پرسش ها در محضر استاد.18.تمرکز حواس و استماع دقیق به سخنان استاد.19.ارج نهادن به توضیحات استاد.20.عدم تکرار سؤال های فرساینده و تلف کننده فرصت.21.سؤال به موقع از استاد.22.طرح سؤالات خوشآیند و دل نشین.23.دوری نکردن از سؤال و پرسش به خاطر شرم و حیا. 24.شهامت شاگرد در اعتراف به عدم درک مطالب علمی 25.حفظ حریم استاد در همه حال. 26. دوری کردن از بدگویی استاد.27. دفع هرگونه اتهام ناروا از ساحت استاد.28.عیب های استاد را بپوشاند و مناقب و خوبی های او را ظاهر نماید. 29.با دشمنان او مجالستی نداشته باشد و دشمنان او را دوست خود نداند. 30.بخاطر خدا از او علم بیاموزد.31.رعایت سکوت در مجلس درس و…
برای اطلاع بیشتر به کتاب «آداب تعلیم و تربیت در اسلام» ترجمه دکتر سید محمدباقر حجتی مراجعه فرمایید.
منبع :http://www.islamquest.net
